Główną przyczyną wypadków drogowych ze skutkiem śmiertelnym na polskich jest niedostosowanie prędkości do panujących warunków. Z badań Instytutu Transportu Samochodowego wynika, że tylko w obszarach zabudowanych 80 proc. kierowców przekracza dozwoloną prędkość.
Poza obszarami zabudowanymi, np. na autostradach już co drugi kierowca przekracza prędkość. Paradoksalnie, piękna, słoneczna pogoda, długi dzień oraz dobre warunki na drodze sprzyjają szybkiej jeździe. Aby przeciwdziałać takim zagrożeniom, na wielu odcinkach dróg w Polsce wdrażany jest system odcinkowego pomiaru prędkości.
Jak działają odcinkowe pomiary prędkości?
System odcinkowego pomiaru prędkości (OPP) monitoruje średnią prędkość pojazdu na określonym odcinku drogi. Na początku takiego odcinka kamera wykonuje zdjęcie pojazdu, rejestrując jego numer rejestracyjny oraz godzinę wjazdu. Po przejechaniu np. kilku kilometrów, kolejna kamera rejestruje czas wyjazdu pojazdu z kontrolowanego odcinka.
Na podstawie tych danych system komputerowy wylicza średnią prędkość, z jaką poruszał się pojazd na całym odcinku. Każda droga objęty pomiarem jest wyraźnie oznakowany znakami D-51a (początek odcinka pomiarowego) i D-51b (koniec odcinka pomiarowego) – czytamy na stronie Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (CANARD).
Dlaczego wdrażane są odcinkowe pomiary prędkości?
Głównym celem systematycznego wdrażania OPP jest poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz ograniczenie liczby wypadków. Nadzór nad drogami, gdzie infrastruktura pozwala na rozwijanie dużych prędkości, ma zmniejszyć liczbę tragicznych w skutkach zdarzeń drogowych. Zwiększenie liczby urządzeń rejestrujących prowadzi do wzrostu liczby kontroli prędkości, co w efekcie ma wpłynąć na ograniczenie wypadków spowodowanych niedostosowaniem prędkości do przepisów i poprawę policyjnych statystyk.
Oprócz zwiększenia kontroli, OPP mają wpływać na zmianę zachowania kierowców. Kierowcy, wiedząc o kontroli na dłuższym odcinku, są bardziej skłonni do utrzymywania dozwolonej prędkości na całej monitorowanej trasie. Doświadczenia CANARD – nadzorującego system fotoradarów i OPP w Polsce – pokazują, że w miejscach objętych nadzorem następuje znaczący spadek liczby zdarzeń drogowych, a większość kierowców zdejmuje nogę z gazu.
Lokalizacje nowych OPP są wybierane we współpracy z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad oraz Policją w miejscach, gdzie realne zagrożenie bezpieczeństwa związane z nadmierną prędkością uzasadnia instalację takich urządzeń – informuje CANARD.
Gdzie w Polsce funkcjonują odcinkowe pomiary prędkości?
Według stanu na koniec 2024 roku w Polsce działało ponad 70 odcinkowych pomiarów prędkości w następujących lokalizacjach:
| Miejscowość | Długość odcinka (metry) | Numer drogi |
| A4 (odcinek Kostomłoty – Kąty Wrocławskie i w drugą stronę) | 8000 | A4 |
| Baciuty | 8521 | 678 |
| Biała Pierwsza – Biała Rządowa | 4500 | 74 |
| Białcz | 3089 m | 132 |
| Białobrzegi | 14000 | S7 |
| Bierzów (powiat brzeski) | 2648 | 403 |
| Blizne Łaszczyńskiego | 2955 | S8 |
| Borowo | 1374 | 211 |
| Bychlew | 2133 | 485 |
| Dąbrowa | 2327 | S11 |
| Drwalew | 7482 | 50 |
| Dukla | 1565 | 19 |
| Falęcice (powiat białobrzeski) | 14053 | S7 |
| Gietrzwałd − Naglady (powiat olsztyński) | 5026 | 16 |
| Gliwice | 2941 | 88 |
| Gniewczyna Tryniecka | 2958 | 835 |
| Gorzyce (powiat wodzisławski) | 986 | 78 |
| Gwiazdowo Piecki (powiat mrągowski) | 5619 | 59 |
| Jadwinin – Pawlikowice | 2100 | DW485 |
| Jankowice | 1715 | 929 |
| Jordanów (tunel na Zakopiance) | 2060 | 7 |
| Kanie – Otrębusy | 2300 | DW719 |
| Karniewo (powiat makowski) | 1800 | 60 |
| Katowice | 1275 | 902 |
| Klisino | 2409 | 416 |
| Kluki | 1394 | 74 |
| Kolbuszowa − Kolbuszowa Górna (powiat kolbuszowski) | 2525 | 9 |
| Krościenko Wyżne − Iskrzynia | 1392 | 19 |
| Luboń | 7482 | A2 |
| Ładna-Tarnów | 4393 | 94 |
| Łęczna – Turowola | 3891 | 82 |
| Łosiów (powiat brzeski) | 2161 | 94 |
| Łubianka | 7849 | 151 |
| Łuszczów Pierwszy − Łuszczów Drugi (powiat lubelski, gmina Wólka) | 2881 | 82 |
| Macierzysz | 3082 | S8 |
| Mikołów | 1307 | 44 |
| Moniatycze | 4088 | 844 |
| Mszczonów | 2400 | DK50 |
| Naprawa (powiat suski) | 2042 | S7 |
| Nowe Bogaczowice | 2592 | S3 |
| Podgrodzie | 1078 | 94 |
| Poznań Krzesiny – Poznań Komorniki | 7000 | A2 |
| Radlin (powiat kielecki) | 3996 | 74 |
| Reda – Rekowo Górne (powiat wejherowski) | 1648 | 216 |
| Regut – Człekówka | 2760 | 50 |
| Rzeszów | 3892 | 1391 |
| Sady Górne | 2447 | S3 |
| Skomielna Biała | 2042 | S7 |
| Sochaczew (powiat sochaczewski) | 2847 | 50 |
| Stalowa Wola – Jamnica | 6500 | 871 |
| Sulechów (powiat zielonogórski) | 2995 | 32 |
| Sulejówek (powiat miński) | 1505 | 92 |
| Suszec | 4720 | 935 |
| Szlichtyngowa − Górczyna (powiat wschowski) | 2529 | 12 |
| Świnoujście (powiat Świnoujście) | 2485 | 93 |
| Tarnowskie Góry | 993 | 11 |
| Tarnów | 4393 | 94 |
| Tomaszów Mazowiecki (powiat tomaszowski) | 2169 | 48 |
| Warmiaki – Strachówka (powiat wołomiński) | 2650 | 50 |
| Warszawa Konotopa-Bemowo | 3000 | S8 |
| Warszawa Łabiszyńska-Piłsudskiego | 4000 | S8 |
| Warszawa (Południowa Obwodnica) | 2800 | S2 |
| Wilcza-Nieborowice (powiat gliwicki) | 2201 | 78 |
| Witnica | 3100 | 132 |
| Wolin – Uznam (tunel w Świnoujściu) | 1480 | 93 |
| Wyszków | 6809 | S8 |
| Zabrze | 7165 | 88 |
| Zakręt | 1505 | 92 |
| Złota | 3279 | 72 |
| Zwierki − Zabłudów (powiat białostocki) | 3835 | 19 |
Wkrótce więcej odcinkowych pomiarów prędkości!
Kierowcy powinni wzmóc czujność nie tylko podczas nadchodzących świątecznych podróży, bo system odcinkowego pomiarów prędkości będzie dalej rozbudowywany. Na początku 2025 roku Inspektorat Transportu Drogowego poinformował o 43 nowych urządzeniach OPP, które obejmą nadzorem blisko 400 km dróg ekspresowych i autostrad.
Po zakończeniu tego etapu, CANARD będzie dysponował 114 takimi urządzeniami, monitorując łącznie ponad 670 km dróg. Koszt montażu tych 43 nowych urządzeń wyniesie blisko 85 mln zł. Firma Sprint S.A. ma maksymalnie 76 tygodni na dostawę i montaż urządzeń. Nowe systemy, UnicamVELOCITY 4, zostaną zamontowane na drogach ekspresowych i autostradach i będą rejestrować m.in. miejsce, datę i czas pomiaru, długość odcinka oraz dozwoloną prędkość, a także pas ruchu, czyli tak jak do tej pory.
Pamiętajmy, że ostrożność i przestrzeganie przepisów ruchu drogowego są kluczowe dla bezpiecznego dotarcia do celu. Odcinkowe pomiary prędkości mają za zadanie wspomóc te starania, przyczyniając się do poprawy bezpieczeństwa na polskich drogach, także w tak newralgicznym okresie jak świąteczne wyjazdy.
Jeśli zatem nie kwestie bezpieczeństwa będą przyświecały nam na drodze, to może konsekwencje jego nieprzestrzegania, będą przekonującym argumentem. Przypomnijmy, że nieprzestrzeganie kodeksu drogowego słono kosztuje:
| Przekroczenie prędkości | Wysokość mandatu | Recydywa | Punkty karne |
| do 10 km/h | 50 zł | — | 1 pkt |
| o 11–15 km/h | 100 zł | — | 2 pkt |
| o 16–20 km/h | 200 zł | — | 3 pkt |
| o 21–25 km/h | 300 zł | — | 5 pkt |
| o 26–30 km/h | 400 zł | — | 7 pkt |
| o 31–40 km/h | 800 zł | 1600 zł | 9 pkt |
| o 41–50 km/h | 1000 zł | 2000 zł | 11 pkt |
| o 51–60 km/h | 1500 zł | 3000 zł | 13 pkt |
| o 61–70 km/h | 2000 zł | 4000 zł | 14 pkt |
| o 71 km/h i więcej | 2500 zł | 5000 zł | 15 pkt |
Oskar Włostowski
